این راه رفتنی است!

مدتی پیش در حال جست و جو در دنیای گسترده اینترنت بودم . به طور اتفاقی با یک دانشجوی اهل تحقیق اما سنی مذهب آشنا شدم . سخنان و بحث های متعددی بین ما مطرح شد ، از جمله در مورد حدیث معروف «هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد ، به مرگ زمان جاهلیت از دنیا رفته است» (من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتهً جاهلیه) . با هم گفت و گو کردیم . این جوان دانشجو نامش «بن جاحد» بود و راجع به این حدیث سوالاتی داشت . جالب این بود که اصلاً از وجود چنین حدیثی اطلاع نداشت و به قول خودش این روایت او را سخت به فکر فرو برده بود .
ابتدا از مدرک حدیث سوال کرد . گفتم علامه امینی در کتاب گران قدر الغدیر جلد 10 صفحه 360 از کتب متعددی از اهل سنت آن را نقل کرده است . برایم شگفت آور بود که از کتاب الغدیر و علامه امینی هم اطلاعی نداشت و برای اولین بار نامش را می شنید . قدری راجع به این موارد توضیح دادم . چون او جوانی اهل مطالعه بود ، از من پرسید : آیا از محتوای این حدیث می توان در قرآن هم سراغی گرفت ؟
گفتم : بله ، آیه 70 سوره اسراء می فرماید : در قیامت ، هر گروهی را با امامشان فرا خواهیم خواند . معلوم است که هر کس یا هر گروهی که امامی از جانب خدا نداشته باشند ، و به عبارت دیگر هر کس یا گروهی به امام واقعی خود «جاهل» باشند و در واقع او را «نشناسند» و با همان حالت بمیرند ، با «مرگ جاهلی» از دنیا رفته اند .
نام پدر!
بن جاحد گفت : بنابراین ، شناسنامه حقیقی هر کس در ارتباط با امام زمانش رقم می خورد . گفتم : نکته بسیار جالبی گفتی ! در این دنیا نیز هنگام شناسایی افراد یکی از شناسه های معروفاو «نام پدر» است . در آخرت نیز شناسه اصلی هر کس «نام امام» اوست و چون امام ، پدر معنوی انسان است ، پس در آخرت نیز در حقیقت «نام پدر» یا «نام امام زمان» او را می خواهند . اتفاقاً یکی از سوالات فرشته نکیر و منکر در شب اول قبر همین است که می پرسند : «امام تو کیست؟» (من امامک؟)

شکوه انسان  در پرتو رسالت

بر اساس این آیه ، «رستگاری انسان» با «آزادی معنوی» او تعریف شده است . این آیه ، تحلیلی از ماهیت امر و نهی پیامبر (که همان امر و نهی الهی است) ؛ سپس تحلیل حلال و حرام ایشان ؛ آنگاه تعریف آزادی انسانی ؛ و در نهایت به تبیین چگونگی رسیدن به این آزادی می پردازد ودر پایان آیه تاکید می فرماید که انسان های رستگار آنانند که بر اساس این تعریف و این چارچوب عمل کنند .

ابتدا ترجمه آیه را ذکر می کنیم و سپس به بیان اجمالی مطالب مزبور می پردازیم .

در بخشی از آیه می خوانیم :